BẮT ĐẦU HỌC LẬP TRÌNH WEB NHƯ THẾ NÀO?

January 20, 2015 · by okrank · in Chém gió, Lập Trình Web

Lượn lờ 1 vòng với vài từ khóa kiểu kiểu như “Học lập trình web như thế nào?”, “bắt đầu từ đâu?”, “trung tâm nào tốt nhất?”, “Lương lập trình cao không?”… vân vân và vv… thì thấy 1 loạt kết quả cũng như 1 loạt bài viết về lập trình web nào là dễ như chơi, lương cũng kha khá và trăm $ gì gì đấy, học cũng nhanh, ra trường nhiều việc, nhiều lựa chọn, rồi thì nghề này cũng không vất vả lắm, đơn giản thôi… từ từ nhé DKM – cho chửi bậy phát cho đỡ ngứa cái mắt và thỏa mãn cái mồm trước đã rồi làm gì thì làm!

1. Lập trình website dễ hay khó?

Thế này đi, các bạn chẳng cần quan tâm mình là ai & ở trình độ nào đê khỏi phải so với sánh cho nhức đầu, các bạn không thừa thời gian và mình cũng vậy, chỉ mong sao chúng ta có 1 cái nhìn đúng hướng và quan trọng hơn hết nó phải thực tế. Mình cũng đã học qua trung tâm, qua trường lớp và làm nhiều năm kinh nghiệm, chưa bao giờ mình đánh giá lập trình là dễ cả, đương nhiên việc dễ hay khó nó tùy vào mỗi người, có thằng bảo dễ cho oai, có thằng bảo dễ để PR để kheo lớp học để câu kéo học viên, để làm đủ thứ, các bạn biết cái thằng “Cư Dân Mạng” mà đúng ko? nó thích nói gì chẳng được, chém gió kiểu gì nghe chẳng phê pha nhưng cơ bản mà nói thì nó éo thực tế, mạng là mạng – thực tế là thực tế, nếu các bạn đã từng tự tay kiếm ra đồng tiền và tự tay nộp nó cho 1 khóa học nào đó thì các bạn sẽ thấy cái mà thiên hạ bảo dễ, bảo ngon ăn, bảo đơn giản ấy nó thực tế đến mức nào!

Xin lỗi, đời chẳng có gì là dễ cả! nếu lên mạng mà bạn tin vào cái người ta quảng cáo, cái người ta PR – bạn tin vào kiếm tiền từ bán hàng trên facebook dễ, chạy quảng cáo google kiếm tiền dễ, chơi adsense dễ, youtube adsense dễ, rồi thì học lập trình cũng dễ và làm giàu cũng dễ… thì thực sự bạn là con người dễ dãi quá, bạn ơi những con đường dễ đó nếu nó dễ đến vậy thì chắc chắn cũng có nhiều người đi trước và chặt cây, ngăn đá, phá đường để cho nó khó khăn hơn rồi! thế nên con đường của bạn đang đi không hề dễ đâu, không hề đơn giản như vậy bạn nhé! cạnh tranh mỗi lúc càng khắc nghiệt, thực tế hơn đi, đừng đu dây điện nữa, xuống đi thôi.

2. Bạn đã có kế hoạch cho bản thân?

Trước khi các bạn tìm hướng đi cho mình, quyết định đi trên con đường mà mình đã chọn chúng ta cần có những kế hoạch cho bản thân để không bao giờ hối hận bởi quyết định mình đã làm – “Lập Trình Web” nói riêng và “Lập Trình” nói chung nó là 1 nghề, bạn đang đi học nghề để có trong tay 1 cái cần câu, rồi đi câu ở khu vực nào là tùy ở bạn thế nhưng trước hết chúng ta cần phải nói rõ về cái gọi là học nghế này 1 chút, bạn học lái xe cũng mất 6 tháng đến 1 năm để học xong, bạn học làm thợ xây cũng phải mất khoảng thời gian tươn tự, học kế toán, tài chính, ngân hàng… ít nhất bạn cũng mất 1 đến 5 năm để ban có được 1 cái gọi là nghề, chưa kể năng lực của bạn, bạn là người thông minh, bạn là người nhạy bén… không quan tâm – Trong tất cả yếu tố để dẫn đến thành công bạn cần có thời gian và xin đừng lãng phí nó. Với lập trình web bạn cũng vậy – bạn học xong Trung cấp, Cao Đẳng hay cả Đại Học thì bạn vẫn chưa thực sự làm được 1 sản phẩm gọi là thành nghề, trong tất cả những con người mình quen biết, cả những Giám Đốc, Thạc Sỹ, Tiến Sỹ hay cả Giáo Sư họ đều không thể có trong tay 1 cái nghề với khoảng thời gian ngắn ngủi như vậy được! Thế nên tất cả những khóa học ngắn hạn dưới 6 tháng nó chỉ đem lại cho bạn 1 mớ kiến thức cơ bản thôi, ngay cả những người đã trong nghành trong nghề, có cần câu cơm thì vẫn có người đi làm đến tận 3 năm, 5 năm hoặc hơn nữa thì họ vẫn đang loay hoay cho sự nghiệp của mình và chẳng có con đường nào là trải sẵn hoa hồng để bạn bước qua cả, Trust me!

Vậy đó, nếu bạn dám chấp nhận cuộc chơi, lao vào đường đời với 1 cái nghề thì đương nhiên 1 năm chưa đủ để bạn khôn lớn đúng không nào? có chăng nó chỉ là những bước đi chập chững đầu tiên, chúng ta cần nhìn vấn đề 1 cách thực tế nhất và hợp lý nhất đúng không nào? bạn muỗn trồng cây để hái quả thì 1 năm cũng chẳng có nhiều loại cây thành quả – đương nhiên là có nhiều loại cây khác nhau, chúng mình không phải đang làm nghiên cứu về sinh học! Thế còn nếu bạn đang đi trên con đường ấy? hoặc đang đi trên 1 con đường khác? bạn có dám chặt cái cây mà bấy lâu nay mình vun trồng để trồng 1 loài cây khác không? và bao giờ nó sẽ thành quả? câu trả lời dành cho bạn thế nhưng bạn phải có 1 kế hoạch cho đúng đắn và bạn phải có thời gian và sẵn sàng bỏ nó ra để theo đuổi cuộc chơi, Ok?

Vậy thì bao nhiêu thời gian là đủ? cũng khó nói nhỉ? thế này nhé: bạn đam mê thể thao, thích đá bóng, đánh cầu, tennis, bóng bàn, cờ tướng… bạn nghĩ xem bạn mất bao nhiêu lâu để nổi tiếng? để giỏi hơn người khác? và chưa kể nếu bạn chưa biết gì bạn sẽ mất bao lâu để chơi Golf cho giỏi? chưa biết bơi bạn mất bao lâu để bơi giỏi? và môn thể thao nào là sức mạnh của bạn? bạn nhanh nhạy để chơi cờ hay bạn khỏe mạnh để đá bóng? và nếu bạn đã đánh cầu lông thì học Tennis cũng sẽ dễ chịu hơn đúng không?… Lập trình cũng vậy: bạn có giỏi ngoại ngữ không? bạn có sợ đọc tài liệu Tiếng Anh không? bạn đã từng lập trình .NET hay java? bạn đã biết nghề này sẽ cần học cái gì? xoay quanh cái trình duyệt 1 lập trình viên web cần biết cái gì?… có đến hàng ngàn câu hỏi đặt ra, nếu chỉ để thảo luận chỉ để trả lời những câu hỏi này có khi chũng ta phải mất cả tháng, cả năm thậm chí cả vài chục năm – nói thế thì chung chung quá nhỉ? đương nhiên nó sẽ chẳng cụ thể được cho đến khi nào bạn hiểu về nó, chẳng có giáo trình nào để dạy chúng ta thành người trước tuổi 25 hay kiếm nhiêu tiền trước tuổi 35 hay làm tỷ phú ở tuổi 45… còn với ý kiến cá nhân mình thì nếu bạn theo học đúng nghĩa lập trình web và chủ động đúng nghĩa với tự học lập trình web và chịu khó đọc tài liệu ngoại ngữ 1 cách đúng nghĩa thì bạn sẽ mất ít nhất 1 năm để có 1 cái cần câu cơm và khoảng 2 năm để kéo cái cần dài hơn ra và câu được những con cá to hơn, xa bờ hơn, và cần 3 năm miệt mài đúng nghĩa để có được những khả năng sát thủ, nhìn đâu có cá là biết, nơi nào nên câu là biết… và câu chuyện sẽ còn dài hơi hơn cho đến khi bạn khởi nghiêp thành công và bước ra khỏi giới làm thuê và trở thành giới đi thuê người làm – rồi lại khởi nghiệp – rồi lại lên kế hoạch – rồi lại vài năm ABC, Bla bla…

Sẽ không có chính xác 1 giáo trình để nâng cho bạn từng bước đi chính xác cả bạn ơi, hãy tập cho mình thói quen tự học và khả năng đánh giá vấn đề, mọi câu chuyện về từ “dễ” chỉ là câu chuyện chơi chơi thôi hoặc câu chuyện ngụ ngôn hay hàm ý hay PR hay kiếm chác, hay lợi ích hay bất kì cái gì khác, bạn là người quyết định nó, bạn sẽ biết nó khó hay dễ không cần đợi bố con thằng nào chỉ cách xem nó dễ hay khó  và quan trọng hơn hết là chúng ta phải có 1 kế hoạch cho thời gian tương lai có thể là 1 năm, 2 năm, hoặc 3, 5 năm – để chúng ta có cái nhìn nghiêm túc nhất và kiên nhẫn đi trên con đường đó, Ok.

3. Bắt đầu từ đâu bây giờ?

Cứ cho là bạn đã quyết định theo con đường công nghê, theo nghiệp lập trình viên và cụ thể là làm lập trình web thì chúng ta sẽ phải bắt đâu từ đâu? đâu là cách chúng ta sẽ biết mình đi đúng hướng? làm gì trước? làm gì sau?… đừng quá quan trọng nó như vậy, bạn đã chấp nhận nó khó khăn, nó không dễ dàng và chấp nhận bỏ khoảng thời gian không nhỏ của lứa tuổi thanh niên để đi theo nó – giờ thì cứ chấp nhận thôi, Let’s It Be 

- HTML, CSS, JAVASCRIPT, Ngôn ngữ phía client

Đừng tin những quyển sách hay những tiêu đề kiểu kiểu như “Tự học HTML trong 24h” hay “HTML thật đơn giản” hay “Mỗi ngày vài phút HTML”… kiến thức thuộc về bạn – bạn học nhiều bạn biết nhiều, học ít biết ít, bạn bỏ thời gian nhiều biết nhiều, bỏ thời gian ít thì biết ít vậy thì bạn quan tâm làm éo cái gì cái mặt thời gian ấy, cư học đi w3schools là nơi bạn nên bắt đầu –  đọc Tiếng Việt để hiêu bản chất rồi quất Tiếng Anh luôn.

Hãy bắt đầu với việc hiểu nó là cái gì trước nhé “HTML là gì?”, “CSS là gì?”, “Javascript là gì?”, “Ngôn ngữ phía client là gì?”, “Trình duyệt web và html chơi với nhau như nào?” rồi bạn sẽ thấy sẽ có demo, có example có những bài hướng dẫn nhiệt huyết rất hay và bạn phải làm bằng được nó – đó là cách chúng ta trở thành người chiến thắng!

Và sau khi bạn bỏ ra 1 khoảng thời gian, bạn theo đuổi và bạn đang hoc nó và rồi bạn sẽ thấy là chúng ta học HTML cả đời, CSS cả đời, Javascript cả đời… cũng như tất cả các ngôn ngữ khác chúng ta học cả đời việc quái gì phải quan tâm đến cái 24h, hay cái 1 tháng hay vài tuần làm gì cho mệt, đã học là học lâu dài, đã nắm bắt là nắm bắt lâu dài, và dần dần nó trở thành niềm đam mê lúc nào không hay!

- PHP & Mysql

Trước hết bạn phải làm sao để trả lời được cho người khác câu hỏi PHP làm gì? Mysql để làm gì? đúng vậy chúng ta phải trả lời được câu hỏi này và sẽ thấy được sự khác biệt – bản chất của nó nằm ở đâu? tại sao phải học những cái đó? tại sao thuật ngữ lại quan trong đến vậy? và bạn sẽ thấy mình cần học thêm nhiều và thấy rất nhiều thứ nó liên quan đến nhau: Vd chúng ta giải thích như sau – PHP là ngôn ngữ lập trình, nó giống với HTML, CSS, nhưng nó là ngôn ngữ phía server -> rồi thì server là gi? client là gì? Web server là cái quái gì?…

Khi bạn biết thêm 1 thứ là lúc bạn sẽ phải học thêm nhiều thứ khác, đừng chán nản mà hãy học tập nghiêm túc và sau vài tháng hãy nhìn lại và bạn sẽ thấy những điều kỳ diệu hoặc sau vài tháng bạn đọc lại bài viết này bạn sẽ thấy không còn mơ hồ nữa – có nghĩa là sao? bạn đã đi được 1 quãng đường rồi vì cái ngày ban đầu của bạn là cái ngày mà đọc cái gì cũng không hiểu, cái gì cũng mơ mơ màng màng, và bây giờ cái gì cũng đã rõ hơn rồi, đọc cái gì cũng thấy dễ hiểu hơn rồi và sẽ còn nhiều thứ khác đang chờ bạn…

HTML phía clien, PHP ngôn ngữ phía server, Mysql là cái gì? sao phải có nó? có bắt buộc không? biết HTML thôi cũng đã làm được web rồi? sao còn phải học PHP? và Mysql làm gì? Web tĩnh và Web động sẽ là cái bạn tiếp cận lúc này –  bạn cần biết Mysql để biết về 1 “hệ quản trị cơ sở dữ liệu” và PHP sẽ chơi với Mysql như nào? nó kết nối ra làm sao? lấy dữ liệu ra rồi thêm dữ liệu như nào?… rồi khi bạn biết vê Mysql 1 chút chút bạn sẽ đặt câu hỏi tại sao không phải là cái khác mà phải là Mysql ? và Open Source(Mã nguồn mở) là cái gì?.. rồi bạn sẽ được dẫn dăt đến nơi xa hơn 1 chút đó là hệ thống:

- Linux & Apache

Sao phải dùng Linux trong khi mọi người dùng windows nhiều như thế? lại mất công học thêm hệ điều hành mới ah? Web server Apache là cái gì? cứ phải cài nó vào máy thì mới chạy được website ah? người ta chỉ dùng apache thôi sao?… rất nhiều câu hỏi đúng không nào? chúng ta phải lần lượt đi những bước đi như vậy đó các bạn ah, rồi bạn sẽ biết được Ubuntu khác với windows ra làm sao? rồi web server Apache với Nginx hay với những công nghệ cao siêu hơn 1 chút chút là cached, là worker, là indexed search là solr và vvv… rồi thì cài cắm nó, config nó, thuê server ở đâu? VPS là cái gì? 1 con server hay nhiều con server? adsense là gì? kiếm tiền như nào?… lúc này cũng là lúc bạn đã mất kha khá thời gian với nghề lập trình rồi.

Trong lúc học lúc nghiên cứu bạn sẽ phải biết thêm về Framework về CMS… và đương nhiên nếu bạn đã có đủ kiến thức thì những thứ này bạn sẽ dễ tiếp cận và nắm bắt hơn. Mọi thứ cần diễn ra theo 1 trình tự như vậy, giáo trình nào hay thì bạn học và nên nhớ tự học là chính, sẽ chẳng có giáo viên nào đem cho bạn kiến thức giống như cách cắm USB vào đầu của thầy rồi Copy sang đầu của học sinh đâu! và cũng phải xin lỗi chửi thêm 1 phát nữa chứ thời buổi này nhìn thấy nhiều thầy lương tâm, đam mê thì ít mà suốt ngày tiền bạc với danh vọng thì nhiều – cái này hên xui, học đâu cũng vậy nhé, bạn phải tự đưa bản thân mình vào chỗ khó để ló cái khôn thôi, cái này miễn bàn thêm!

Mới học lái Oto ban cũng phải biết chức năng của cái cần số, chân phanh, vô lăng… nó hoạt động làm sao? sử dụng như nào? … nên nhớ rằng một người học lái oto đến 10 năm mà chưa từng thực hành thì khi lên lái xe lần đầu cũng chỉ là thực tập thôi nhé! bạn cũng vậy đừng để việc học lập trình kéo dài đến 10 năm hãy bắt đầu bằng 1 dự án cụ thể, thực hành nó, mơ ước nho nhỏ với nó, sống với nó và rồi sẽ yêu quí nó – tuyệt vời nhất khi chúng ta làm việc mà như chơi, làm việc mà không hề có chút áp lực, làm việc mà hăng say và vui vẻ, thế nên đừng đặt kỳ vọng quá cao ngay ở giai đoạn đầu, các bạn cứ làm đi rồi sẽ thấy kết quả. mình sẽ cố gắng đưa đến các bạn những bài viết, những bài hướng dẫn cụ thể nhất trên website Codekeo.com theo từng chuyên mục và thời gian và sớm hi vọng chúng ta trở thành những đồng nghiệp và cùng chung chí hướng, thân ái và quyết thắng!